راستا ارتقای شاخص شفافیت عملکرد مجلس شورای اسلامی - فروشگاه ویژه ها

به گزارش گروه سیاسی خبرنگاران، دفتر مطالعات مدیریت مرکز پژوهش های مجلس طی گزارشی به بررسی شفافیت عملکرد نمایندگان و مجلس شورای اسلامی پرداخت که مهم ترین بخش های آن به شرح زیر است:

شفافیت به عنوان یکی از رویکردهای افزایش کارامدی و بهره وری، کاهش هزینه ها، مبارزه با فساد و یکی از اصول حکمرانی خوب، دارای اصول، قواعد و سرفصل های متعددی است که ابعاد، شاخص ها و سیاست های مختلفی را در نهادهای حکومتی شامل می شود. بنابراین ایجاد شفافیت بهینه و کارامد، مستلزم شناخت شاخص های آن در هریک از دستگاه ها است.

به همین علت و در راستای سلسله گزارش های مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی حول محور شفافیت، پس از بررسی موضوع شفافیت آرای نمایندگان مجلس، با نگرشی وسیع تر و با رویکردی تکاملی به شناسایی شاخص ها و نحوه ارتقای شفافیت عملکرد مجلس پرداخته شده است.

در این راستا، تجربیات مجلس سایر کشورها و سازگاری سیاست های ارتقای شفافیت آنها با ساختار قانونی و نهادی مجلس شورای اسلامی ایران مورد بررسی قرار گرفت چرا که در ادبیات موضوع و بر اساس مطالعات تطبیقی، اجرای سیاست های شفاف سازی، می تواند موجبات مشارکت بیشتر نخبگان و آحاد جامعه در فرایندهای تصمیم گیری و اجرایی کشور را فراهم آورد.

گزارش حاضر با تمرکز بر مفهوم شفافیت مجلسی، ارائه اطلاعات مجلسی به صورت دقیق و با فرمت های استاندارد را مورد تأکید قرار داده است و با بررسی محورهای شفافیت از منظر بیانیه شفافیت مجلسی و مطالعه مدل های شفافیت مجلسی مؤسسه ملی دمکراتیک، درباره شاخص ها و جنبه های مختلف شفافیت در مجلس بحث کرده است.

این گزارش به ارائه تعریفی از نظارت، شفافیت و همچنین پیامدها و آثار شفافیت مجلسی می پردازد و 7 بخش و حوزه اصلی را جهت رصد شفافیت عملکرد مجلس شورای اسلامی احصا می کند: صحن علنی، کمیسیون های تخصصی، ویژه یا مشترک، امور نمایندگان و عملکرد نماینده، امور اداری مجلس، نهادهای تابعه و زیرمجموعه مجلس شورای اسلامی (دیوان محاسبات کل کشور، مرکز پژوهش های مجلس و کتابخانه و موزه و مرکز اسناد)،. هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان، فراکسیون ها از جمله این بخش ها هستند.

اما از آنجا که پیمودن راستا شفافیت در مجلس شورای اسلامی با موانع ساختاری و غیرساختاری زیادی روبه رو است، صرف معرفی شاخص های شفافیت، تحقق این مهم را اجرایی و عملیاتی نخواهد ساخت. لذا در انتهای گزارش پیشنهادهایی جهت شفاف سازی این نهاد کلیدی کشور، تحت عنوان توصیه های سیاستی ارائه شده است. با توجه به آنکه تحقق تمامی شاخص های شفافیت مجلسی تغییری بنیادین در نحوه حکمرانی کشور محسوب می شود، این مهم باید به صورت مرحله ای و گام به گام اجرا شده تا زمینه ایجاد شفافیت ایده آل فراهم شود. بنابراین در انتها گزارش جهت تعیین گام نخست شفاف سازی اطلاعات مجلسی، برخی از شاخص های با اولویت بالاتر نیز مطرح شده است.

متن کامل این گزارش را (اینجا) بخوانید.