صابون گیاهی چیست و چه ویژگی هایی دارد؟
به گزارش فروشگاه ویژه ها، در سال های اخیر صابون های گیاهی یا ارگانیک وارد روتین پوستی بسیاری از افراد شده اند و جای خود را در میان محصولات بهداشتی به خوبی باز نموده اند. شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که صابون گیاهی چیست و چه تفاوتی با صابون های کارخانه ای دارد. در این مطلب از خبرنگاران مگ همراه ما باشید تا به طور کامل شرح دهیم که این نوع صابون ها چگونه ساخته می شوند، از چه موادی تشکیل شده اند و چه فوایدی دارند.

صابون گیاهی چیست؟
اگر می خواهید بدانید صابون گیاهی چیست اول از همه باید بدانید که صابون های گیاهی یا ارگانیک به صابون هایی گفته می گردد که به تمامی از ترکیبات طبیعی ساخته می شوند و در ساخت آن ها از هیچ گونه ماده شیمیایی و غیرارگانیک استفاده نمی گردد. این صابون ها حاوی مواد طبیعی مانند روغن هایی با پایه گیاهی، گلیسیرین و روغن های پایه هستند. صابون های گیاهی از چربی ها یا روغن ها، آب، لیمو و اسانس ها و رنگ های طبیعی ساخته می شوند. بعلاوه از موادی ساخته می شوند که با روش های کشاورزی ارگانیک فراوری می شوند، یعنی روش های کشاورزی که در آن ها از آفت کش ها یا کودهای مصنوعی استفاده نمی گردد.
آنچه باید در خصوص لایه اپیدرم پوست خود بدانید
فواید صابون های گیاهی
اولین و مهم ترین مزیت صابون گیاهی این است که برای پوست شما بهتر از صابون های مصنوعی است. بنابراین، تعجب آور نیست که بسیاری از مشتریان صابون های گیاهی می گویند که پوستشان پس از استفاده از صابون ارگانیک احساس بهتری پیدا می نماید و گاهی اوقات به جای ایجاد تحریک بیشتر، به بهبود شرایط پوستی مانند اگزما و آکنه یاری می نماید.
اما صابون گیاهی نه تنها برای شخص پرفایده است، بلکه برای محیط زیست نیز بهتر است. زیرا فراوری مواد تشکیل دهنده آن ها تأثیر کمتری بر محیط زیست دارد و به این علت که این مواد به راحتی تجزیه می شوند و پس از پایین رفتن در فاضلاب مسائل کمتری ایجاد می نمایند و پس از شستن در راه فاضلاب به راحتی تجزیه می شوند. بعضی از موادی که در صابون انبوه برای انسان ها مضر است برای ماهی و سایر موجودات نیز ضرر دارد. ترکیباتی مانند پارابن که هورمون ها را شدت می بخشند بسیار مضر هستند زیرا می توانند چرخه زندگی این موجودات را مختل نمایند.
یکی از دلایلی که صابون گیاهی برای محیط زیست بهتر است این است که ترکیبات گیاهی آن بدون آفت کش ها یا کودهای شیمیایی رشد می نمایند. آفت کش ها و کودهای مصنوعی حشرات مفید را به همراه آن هایی که به محصولات آسیب می رسانند از بین می برند. به حیوانات و گیاهان دیگر آسیب می رسانند. خاک و آب را آلوده می نمایند و اگر مستقیماً در معرض آن قرار گیرند، می توانند افراد را بیمار نمایند. این ویژگی برای حیوانات نیز بسیار مفید است چرا که مواد تشکیل دهنده آن ها از قبل بی خطر شناخته شده اند و بنابراین روی هیچ حیوانی آزمایش نمی شوند. و در نهایت، صابون گیاهی برای اقتصاد نیز بهتر است زیرا اغلب به وسیله فراورینمایندگان کوچک محلی ساخته می گردد و هزینه ای که بابت آن می گردد در جامعه باقی می ماند.
بیشتر صابون های گیاهی از حیوانات ساخته نمی شوند. بعضی از صابون های طبیعی وجود دارند که از چربی حیوانی مانند گوشت خوک یا پیه استفاده می نمایند. اگر در پی اجتناب از این مواد هستید، برچسب ها را همواره به دقت آنالیز کنید و اگر مطمئن نیستید، مواد تشکیل دهنده آن ها را جستجو کنید. گاهی اوقات مواد تشکیل دهنده تحت نام هایی مانند سدیم لاردات یا سدیم تالووات که نام های علمی نمک های اسید چرب تشکیل دهنده صابون هستند، لیست می شوند. صابون گیاهی از این جهت نیز برای حیوانات بهتر است چرا که معمولاً هیچ آزمایش حیوانی لازم نیست روی آن ها انجام گردد. مواد تشکیل دهنده صابون ارگانیک به وسیله FDA به عنوان GRAS ذکر می گردد یا به طور کلی تحت عنوان ایمن (safe) شناخته می گردد.
در نهایت، صابون ارگانیک مزایای اجتماعی بیشتری فراتر از ایمنی شخصی و محیط زیست دارد. بیشتر صابون های گیاهی در دسته های کوچک و به وسیله صنعتگران محلی ساخته می شوند. مطالعات نشان داده است که بیشتر پولی که در مشاغل محلی خرج می گردد در همان جامعه محلی باقی می ماند. در بازارهای کشاورزی یا صنایع دستی، می توانید مستقیماً از فراورینماینده خرید کنید. حتی اگر این صابون ها مستقیماً در بازارها به فروش نرسند، معمولاً سازندگان محلی در صورت داشتن سؤال یا پیشنهاد برای بهبود، در دسترس تر از همتایان شرکتی خود هستند.
مواد تشکیل دهنده صابون گیاهی چیست؟
صابون های گیاهی مانند همه محصولات ارگانیک از مواد طبیعی ساخته می شوند. این نوع صابون ها خلاف صابون های کارخانه ای و تجاری در آزمایشگاه ها و لابراتوارهای شیمی و از ترکیب مواد شیمیایی و مشتقات نفتی ساخته نمی شوند. در زیر لیستی از مهم ترین مواد تشکیل دهنده صابون های گیاهی را آورده ایم.
روغن های پایه
صابون گیاهی از مواد طبیعی تهیه می گردد و در بیشتر موارد، این مواد به صورت ارگانیک نیز فراوری می شوند. قسمت اعظم صابون از روغن های پایه ساخته می گردد. عموما از همان روغن های پایه برای صابون سازی استفاده می گردد که می توان برای پخت وپز نیز استفاده کرد. بنابراین اگر خوردن آن بی خطر است، احتمالاً گذاشتن آن روی پوست نیز بی خطر خواهد بود. بیشتر این روغن ها، روغن نارگیل، زیتون و روغن کرچک هستند. گاهی اوقات بعضی از کارگاه ها از روغن پالم نیز استفاده می نمایند اما از آن جایی که برای فراوری آن احتیاج به تخریب زیاد محیط زیست وجود دارد، بسیاری از کارگاه ها و صابون سازها استفاده از ان را کنار گذاشته اند.
اسانس
یکی دیگر از مواد تشکیل دهنده صابون گیاهی اسانس است. اسانس ها ترکیبات فرار یا معطر موجود در گیاهان هستند. بیشتر اسانس ها از چیزهایی که می خورید مانند مرکبات یا گیاهان معطر تقطیر می شوند. دو نمونه از اسانس هایی که زیاد استفاده می شوند اسانس لیمو و اسانس رزماری است. کارشناسان می گویند نباید اسانس خالص را روی پوست خود قرار داد زیرا بسیار غلیظ است و می تواند باعث تحریک پوست گردد. با این حال، اسانس رقیق شده در ترکیب با روغن های پایه بسیار خوب عمل می نماید.
گلیسرین
بیشتر صابون های گیاهی حاوی گلیسیرین نیز هستند. گلیسیرین محصول طبیعی در صابون سازی است. بسیاری از صابون سازان در بازار انبوه و بعضی صابون سازی های کوچک گلیسیرین را حذف می نمایند زیرا باعث می گردد صابون دوام بیشتری داشته باشد و می توانند آن را جداگانه و برای استفاده در سایر محصولات آرایشی بفروشند. با این حال، وقتی گلیسیرین در صابون وجود دارد، به عنوان مرطوب نماینده یا ماده ای عمل می نماید که رطوبت را از هوا به داخل پوست جذب می نماید. دو نوع مرطوب نماینده طبیعی دیگر آلوئه ورا و عسل هستند که در ساخت صابون استفاده می شوند.
لای
لای یک نوع ماده طبیعی تصفیه شده است که با تعریف ارگانیک مطابقت ندارد. در حقیقت لای از خاکستر چوب به وجود می آید، بنابراین به نوعی گیاهی محسوب می گردد اما به نظر نمی رسد چیزی باشد که شخص دوست داشته باشد روی پوست خود بگذارد. این را بدانید که یک تفاوت اصلی میان حاوی لای و ساخته شده از لای وجود دارد. صابون از یک واکنش شیمیایی که بین لای و روغن اتفاق میفتد ساخته می گردد. بنابراین، اگر این کار به درستی انجام گردد، پس از تکمیل واکنش صابون سازی، هیچ لایی در صابون باقی نمی ماند. فقط یون های سدیم، اسیدهای چرب، گلیسیرین، کمی آب و البته اسانس ها وجود خواهد داشت.
تفاوت صابون گیاهی با دیگر صابون ها چیست؟
صابون های مصنوعی که در بازار به صورت انبوه فراوری و عرضه می شوند، از عوامل کف نماینده بر پایه نفت، عطرهای مصنوعی، رنگ های تند و نگهدارنده های خطرناک ساخته می شوند. اکنون که درباره بعضی از مواد تشکیل دهنده صابون گیاهی صحبت کردیم، به چند مورد از مواد نه چندان سالم موجود در صابون های تجاری و مصنوعی که در بازار انبوه فراوری می شوند اشاره می کنیم. سه ماده ای که قصد داریم آنالیز کنیم عبارت هستند از سورفکتانت ها (surfactants)، پارابن ها (parabens) و عطرهای مصنوعی.
سورفکتانت ها
سورفکتانت ها مواد شیمیایی هستند که مسئول خواص پاک نمایندگی محصول هستند. سورفکتانت ها از مولکول های بلند با دو انتهای مختلف ساخته شده اند. یک سر مولکول به آب می چسبد، درحالی که سر دیگر به خاک و روغن می چسبد. سورفکتانت ها به عنوان یک ماده برای شما بد نیستند. صابون از نظر فنی یک سورفکتانت است. اما باید مراقب باشید که کدام سورفکتانت ها را روی بدن خود می زنید. یکی از رایج ترین سورفکتانت ها در پاک نماینده ها و شامپوها، سدیم لوریل سولفات است. سدیم لوریل سولفات یا SLS از نارگیل تهیه می گردد اما در زمان فراوری با محصولات جانبی سمی آلوده می گردد. SLS با تحریک پوست، سمی کردن و اختلال غدد درون ریز و سرطان ارتباط دارد. یکی دیگر از واقعیت های نگران نماینده در خصوص SLS و بسیاری از مواد مصنوعی دیگر این است که بدن آنزیم هایی برای تجزیه آن ها ندارد، بنابراین ممکن است در طول زمان در بافت های بدن انباشته شوند.
پارابن ها
پارابن ها نوع خاصی از نگهدارنده ها هستند که در طیف وسیعی از محصولات آرایشی و بهداشتی و دارویی استفاده می شوند. به طور خاص آن ها از رشد کپک و باکتری جلوگیری می نمایند. پارابن در واقع مخفف پارهیدروکسی بنزوات است. علت اینکه باید از پارابن ها اجتناب کنیم این است که مانند هورمون استروژن در بدن عمل می نمایند. استروژن بیش از حد می تواند منجر به سرطان سینه و مسائل فراوریمثل گردد. یکی از خبرهای خوب این است که بسیاری از نگهدارنده های جدیدتر و ایمن تر در دسترس هستند که می توانند جایگزین پارابن شوند. هنگام آنالیز برچسب روی محصولات آرایشی، باید به سه پارابن رایج توجه کنید: بوتیل پارابن، متیل پارابن و پروپیل پارابن.
عطرهای مصنوعی
شاید شما هم متوجه بوهای تند وتیز صابون های تجاری و مصنوعی شده باشید و ممکن است با خود فکر نموده باشید که این عطرها و اسانس ها طبیعی هستند. اما باید بگوییم که بیشتر این عطرهای مصنوعی از مشتقات نفتی هستند. از آن جایی که دستورالعمل های ساخت عطرهای مصنوعی به عنوان اسرار تجاری محافظت می شوند دقیقا نمی توان متوجه مواد تشکیل دهنده آن ها شد بنابراین تا جایی که می توان باید از این نوع صابون ها و البته عطرهای مصنوعی مورداستفاده در آن ها خودداری کرد.
مواد دیگر
لیست بلندبالایی از مواد مصنوعی دیگری وجود دارد که می توانند در مواد پاک نماینده ای که به صورت انبوه فراوری می شوند یافت شوند، اما لیست کردن آن ها این مقاله را بسیار طولانی می نماید. برترین مکان برای جستجوی اطلاعات، درباره هر افزودنی به محصولات مراقبت شخصی (و غذا)، Environmental Working Group یا EWG است. وظیفه آن ها به روز بودن در آخرین تحقیقات درباره مواد شیمیایی بالقوه مضر است.
چرا کارخانه ها از مواد شیمیایی استفاده می نمایند؟
اولین علت این است که این مواد مقرون به صرفه تر از مواد طبیعی هستند. علت بعدی این است که پردازش و ذخیره آن ها آسان تر است. و در نهایت، به راحتی می توان این مواد شیمیایی را وادار به ایجاد نتیجه دلخواه، مانند رنگ ها و رایحه های فوق العاده شدید کرد. متأسفانه، بسیاری از عطرهای طبیعی قادر به تبدیل شدن به صابون نیستند چون آن روایح شدید و غلیظ را ندارند. به همین ترتیب، تقطیر بسیاری از گل ها به شکل طبیعی بسیار گران است، بنابراین به عنوان مثال، اگر می خواهید یک قطعه صابون با عطر یاس داشته باشید و قیمت تمام شده آن بالا نباشد، باید از مواد مصنوعی بهره ببرید.
انواع صابون گیاهی چیست؟
صابون های گیاهی بر اساس پایه محصولاتی که در ساخت ان استفاده می گردد به توضیح زیر است:
- آلوئه ورا: آلوئه ورا به علت خاصیت مرطوب نمایندگی خود شناخته شده است که آن را به یک ماده ایده آل برای صابون های حمام تبدیل می نماید. این می تواند به تسکین پوست خشک و تحریک شده یاری کند و خواص ضدباکتریایی آن می تواند به مبارزه با آکنه و سایر عفونت های پوستی یاری کند.
- دارچین: دارچین دارای خواص ضدقارچی و ضدباکتریایی طبیعی است که آن را به ماده ای عالی برای صابون های حمام تبدیل می نماید. این می تواند به مبارزه با عفونت های پوستی یاری کند و باعث سلامت بیشتر پوست گردد.
- صندل: چوب صندل برای قرن ها در طب آیورودا و به علت خواص درمانی آن استفاده می گردد. به علت توانایی آن در تسکین و آبرسانی به پوست خشک، ماده ای مهم در فضای درمانی شناخته می گردد. خواص ضدالتهابی آن می تواند به کاهش قرمزی و تحریک پوست نیز یاری کند.
- اسطوخودوس: اسطوخودوس به علت داشتن خاصیت آرام بخش و تسکین دهنده، از محبوب ترین صابون های گیاهی به شمار می رود. خواص ضدعفونی نماینده آن بعلاوه می تواند به مبارزه با آکنه و سایر عفونت های پوستی نیز یاری کند.
- خیار: خیار مرطوب نماینده ای طبیعی و تسکین دهنده پوست است. یک ماده ایده آل برای ساخت صابون های گیاهی است. خیار می تواند به آبرسانی و تسکین پوست خشک و تحریک شده یاری کند و خواص خنک نمایندگی آن می تواند باعث کاهش التهاب و قرمزی پوست گردد
- گل رز: گل رز به علت خاصیت آبرسانی و ضد پیری، یک ماده محبوب در مراقبت از پوست و ساخت صابون های گیاهی است.
- لیمو: لیمو یک قابض طبیعی است که می تواند به سفت شدن و روشن شدن پوست یاری کند. این ماده می تواند به کاهش ظاهر لکه های تیره یاری کند و خواص ضدباکتریایی آن می تواند باعث کاهش آکنه و سایر عفونت های پوستی گردد.
- یاس: یاس به خاطر رایحه آرامش بخش و نشاط آورش شناخته شده است که آن را به ماده ای ایده آل برای ساخت صابون های حمام تبدیل می نماید.
- برنج: برنج قرن ها است که به علت خاصیت آبرسانی و روشن نمایندگی در محصولات مراقبت از پوست استفاده می گردد. برنج می تواند به بهبود بافت پوست و کاهش لکه های تیره یاری کند.
- ریحان: ریحان می تواند به مبارزه با آکنه و سایر عفونت های پوستی یاری کند و خواص تسکین دهنده آن می تواند باعث کاهش قرمزی و تحریک گردد.
10 مورد از فواید نوشیدن آب برای پوست که شما را شگفت زده می نماید!
کلام پایانی
پس از آنالیز همه این دلایل، به راحتی می توان متوجه شد که چرا صابون گیاهی انتخابی عالی است. این نوع از صابون سازی را می توان آغاز یک جنبش دانست. چرا که اشخاص ترجیح می دهند به جای خرید از فراورینمایندگان بزرگ و فراوریات انبوه به سمت فراورینمایندگان کوچک تر و محلی تر و البته محصولات کوچک تر، محلی تر و منحصربه فردتر بروند. صابون گیاهی را می توان یکی از مهمترین محصولات محلی دانست. اگر شما هم علاقه دارید تا از این جنبش حمایت کنید فقط کافی است که به فروشگاه های نزدیک محل زندگی خود بروید تا با خرید صابون گیاهی دلخواهتان یاریی بزرگ به این جنبش نموده باشید. البته حواستان باشد اگر دچار حساسیت یا عارضه پوستی هستید حتما پیش از خرید با پزشک مورداعتماد خود مشورت کنید تا دچار مشکل پوستی نشوید.
منبع: metaphororganic
منبع: دیجیکالا مگ